Displaying items by tag: ΣΥΡΙΑ

O βουλευτής Δράμας και Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Θεόφιλος Ξανθόπουλος, συνυπέγραψε ερώτηση 18 συνολικά βουλευτών, σχετικά με την αυξανόμενη βία των ανηλίκων και την έλλειψη ουσιαστικής αντιμετώπισης της από την κυβέρνηση. Οπως αναφέρεται στην ερώτηση που κατατέθηκε με πρωτοβουλία της βουλευτή Θεανούς Φωτίου, “το bullying στα σχολεία απέναντι στον ξένο, τον ανίσχυρο, τον διαφορετικό αναπτύσσεται ραγδαία και η βία επεκτείνεται και εκτός σχολείων, στη γειτονιά, τους χώρους άθλησης, την πόλη, ακόμη και ενάντια σε ενήλικες, για κλοπή, οπαδικές διαφορές, ή και «διασκέδαση».
“Και, μόλο που η βία δεν αφορά μόνο παιδιά φτωχών ή ακατάλληλων οικογενειών, σήμερα η φτώχεια, η αύξηση των ανισοτήτων, η στεγαστική κρίση και η ανασφάλεια για το μέλλον δημιουργούν εύφορο έδαφος για τα νεοφιλελεύθερα δόγματα που την υποθάλπουν, την ατομική ευθύνη, την επικράτηση του ισχυρού και τη μισαλλοδοξία”, αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Οι αναχρονιστικές και αναποτελεσματικές πρακτικές της αστυνόμευσης και της ποινικοποίησης που ακολουθεί η κυβέρνηση δεν επιδρούν στα βαθύτερα αίτια της βίας των ανηλίκων. Οφείλουμε να μετατοπισθούμε από αυτό το μοντέλο σε ένα κοινωνικό μοντέλο προστασίας των παιδιών στην κοινότητα μέσω νέων και ενισχυμένων κοινωνικών δομών και υπηρεσιών σε Δήμους, υπουργεία, δομές της Δικαιοσύνης, αστυνομία κ.λπ. με δράσεις στη πρόληψη, τον έγκαιρο εντοπισμό των περιστατικών, την προστασία του παιδιού θύματος, την ψυχοκοινωνική στήριξη του καθώς και τα ειδικά μέτρα στήριξης για παιδιά σε φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό με ιδιαίτερη έμφαση στα ανάπηρα παιδιά.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, το 2015-19, δρομολόγησε σοβαρά μέτρα για την αντιμετώπιση των αιτίων της βίας των ανηλίκων: Διπλασίασε τα vouchers για βρεφονηπιακούς, ΚΔΑΠ και ΚΔΑΠΑμεΑ, και για άνεργες μητέρες. Ενέταξε το νηπιαγωγείο στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Δημιούργησε τα σχολικά γεύματα. Στην μεταναστευτική πολιτική η προστασία των ανηλίκων ήταν απόλυτη αξία. Δρομολόγησε τα Αυτοτελή Γραφεία Προστασίας Ανήλικων Θυμάτων («Σπίτια του Παιδιού») στις μεγάλες πόλεις για εξέταση των ανήλικων θυμάτων μία μόνο φορά με τρόπο που να μην επαναθυματοποιούνται. Δυστυχώς, μετά το 2019 υπήρξε αναστολή ή πάγωμα των περισσοτέρων από αυτά τα μέτρα, ακόμη και των πιο προχωρημένων εφαρμογής.
Οι 18 βουλευτές ρωτούν την αρμόδια Υπουργό αν έχει επεξεργαστεί επιτελικό σχέδιο αντιμετώπισης του φαινομένου της βίας των ανηλίκων, ποια μέτρα έχει προβλέψει για τη γενικότερη στήριξη σε παιδιά με ευαλωτότητες (φτώχεια, αναπηρία κ.λπ.), αν θα προωθήσει τη δημιουργία Κέντρων Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας (ΚΕΣΟΙΠ) σε όλους τους Δήμους και αν θα συνεργαστεί με το Υπ. Δικαιοσύνης για τον πολλαπλασιασμό των δομών «Σπίτια του Παιδιού και των Εισαγγελέων ανηλίκων ώστε να μην επαναθυματοποιούνται τα παιδιά-θύματα.
Επισυνάπτεται η Ερώτηση

ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς την Υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας

Θέμα: «Ενώ η βία ανηλίκων αυξάνεται, η κυβέρνηση την αντιμετωπίζει αποκλειστικά με ποινικά και αστυνομικά μέτρα»

Στη χώρα μας τα περιστατικά βίας ανηλίκων πληθαίνουν με γοργούς ρυθμούς και κλιμακώνονται ως προς την ένταση και τη σοβαρότητά τους
Βλέπουμε το bullying στα σχολεία απέναντι στον ξένο, τον ανίσχυρο, τον διαφορετικό να αναπτύσσεται ραγδαία και τη βία να επεκτείνεται πλέον και εκτός των τοίχων του σχολείου, κατευθυνόμενη σε ευρύτερους «στόχους», στη γειτονιά, τους χώρους άθλησης, την πόλη, ακόμη και ενάντια σε ενήλικες, για κλοπή, «τακτοποίηση» οπαδικών ή άλλων διαφορών, ακόμη και για «διασκέδαση».
Και, παρόλο που διεθνείς έρευνες έχουν αποδείξει ότι οι η βία δεν ασκείται αποκλειστικά από παιδιά φτωχών ή ακατάλληλων οικογενειών, η φτώχια, η νέα αύξηση των ανισοτήτων, η στεγαστική κρίση και η έντονη ανασφάλεια για το μέλλον, αποτελούν εύφορο έδαφος.
Η δεκαετία της οικονομικής κρίσης, με την έξαρση της φτώχειας και τη γενικευμένη ανασφάλεια και φόβο δημιούργησε το υπόβαθρο για να ευδοκιμήσουν τα προβαλλόμενα από τη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία δόγματα της ατομικής ευθύνης, της επικράτησης του ισχυρού και της μισαλλοδοξίας. Η καθημερινή επαφή των ανήλικων με εικόνες βίας και στρεβλά πρότυπα μέσω του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης τους δημιουργεί την ψευδαίσθηση μιας «κανονικότητας», ενώ η αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας κατά την καραντίνα της πανδημίας, τροφοδότησε τον ψυχισμό των ανηλίκων με ζωντανές εικόνες βίας.
Οι αναχρονιστικές και αποδεδειγμένα αναποτελεσματικές πρακτικές της αστυνόμευσης και της ποινικοποίησης που ακολουθεί η κυβέρνηση (πρόσφατα ανακοινώθηκε η αύξηση των περιπολιών στις γειτονιές ) δεν επιδρούν στο ελάχιστο στα βαθύτερα αίτια που προαναφέραμε.
Ο στρατηγικός στόχος πρέπει να είναι η μετατόπιση από ένα μοντέλο βασισμένο στην αστυνόμευση και την ποινική αντιμετώπιση της βίας των ανηλίκων σε ένα κοινωνικό μοντέλο προστασίας των παιδιών που υλοποιείται στην κοινότητα μέσω νέων και ενισχυμένων κοινωνικών δομών και υπηρεσιών (σε Δήμους, στα υπουργεία, σε δομές της Δικαιοσύνης (Εισαγγελίες και Δικαστήρια ανηλίκων-, στην αστυνομία κ.λπ.).
Το μοντέλο αυτό οφείλει να περιλαμβάνει μέτρα και δράσεις σε 5 πεδία:
1. Πρόληψη, σε επίπεδο οικογένειας, σχολείου και ευρύτερης κοινωνίας
2. Έγκαιρη ανίχνευση και εντοπισμός περιστατικών
3. Προστασία του παιδιού θύματος κατά τη νομική διαδικασία
4. Ψυχοκοινωνική στήριξη και αποκατάσταση του παιδιού θύματος και του ανήλικου θύτη
5. Ειδικά μέτρα στήριξης για παιδιά σε φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό με ιδιαίτερη έμφαση στα ανάπηρα παιδιά.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, στο διάστημα 2015-19, δρομολόγησε σειρά σοβαρών μέτρων παιδικής προστασίας που στόχευαν στην αντιμετώπιση και των αιτιών που γεννούν τη βία των ανηλίκων: Διπλασιάσαμε τα vouchers για την προσχολική αγωγή και τη δημιουργική απασχόληση, δίνοντάς τα και στις άνεργες μητέρες. Εντάξαμε το νηπιαγωγείο στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Δημιουργήσαμε το θεσμό των σχολικών γευμάτων που τα παιδιά καταναλώνουν συντρώγοντας στο σχολείο, αυξάνοντας την κοινωνικοποίησή τους και δημιουργώντας καλές διαπροσωπικές σχέσεις. Ασκήσαμε μια μεταναστευτική πολιτική όπου η ανηλικότητα είναι προστατευόμενη αξία. Εντάξαμε στα ΠΕΠ όλων των Περιφερειών 100 Κέντρα Στήριξης Οικογένειας και Παιδιού (ΚΕΣΟΙΠ), μέσα στα Κέντρα Κοινότητας, για τον άμεσο εντοπισμό και παρέμβαση σε φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας, διενέξεων γονιών και παιδιών και ψυχοκοινωνικών θεμάτων ανηλίκων. Θεσμοθετήσαμε, τον Ιούνιο του 2017, και δρομολογήσαμε από το 2018 τα Αυτοτελή Γραφεία Προστασίας Ανήλικων Θυμάτων («Σπίτια του Παιδιού») στις μεγάλες πόλεις για εξέταση των ανήλικων θυμάτων μία μόνο φορά και με τρόπο που να μην επαναθυματοποιούνται. Παράλληλα όμως φροντίσαμε για την προστασία των δικαιωμάτων των ανήλικων θυτών κατά τη διαδικασία ποινικής τους δίωξης. Ενώ δημιουργήσαμε προϋποθέσεις, χωρικές και χρονικές, για τη συχνή και απρόσκοπτη επαφή παιδιών με τους κρατούμενους γονείς τους. Γενικά, γνώμονας όλων των δράσεών μας ήταν η προστασία των δικαιωμάτων και του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού σε όλες τις φάσεις της ανηλικότητάς του.
Δυστυχώς, μετά το 2019 υπήρξε αναστολή ή πάγωμα της εφαρμογής πολλών από αυτά τα μέτρα. Για παράδειγμα, τα σχολικά γεύματα, ναι μεν δεν διακόπηκαν, αλλά ανεστάλη η διανομή τους σε όλη της διάρκεια της πανδημίας και ξανάρχισε με αρκετά κενά λόγω κακής διενέργειας του σχετικού διαγωνισμού για τρία χρόνια. Τελικά, μέχρι σήμερα παραμένουν ελάχιστα περισσότερα από όσα προκήρυξε για το 2019-20 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ο στόχος ήταν το 2023-24 να καλύψουν όλα τα παιδιά του δημοτικού. Στη μεταναστευτική πολιτική, όπου οι ανήλικοι πρόσφυγες, ασυνόδευτοι ή μη, αντιμετωπίζονταν πρωτίστως ως παιδιά που χρειάζονται προστασία, ψηφίσατε από το 2019 ήδη το ν. 4636, που διακρίνει τους ανήλικους πρόσφυγες σε άνω και κάτω των 15 ετών, ώστε τα άνω των 15 να μπορούν να εξετασθούν με τις διαδικασίες των ενηλίκων προς απέλαση. Όσον αφορά τα ΚΕΣΟΙΠ, μέτρο εξαιρετικά σημαντικό για την παρέμβαση στην οικογένεια, μετά το 2019 ελάχιστοι δήμοι προχώρησαν στην υλοποίησή τους. Επειδή δε, τα Κέντρα Κοινότητας, λόγω των υποστελεχωμένων κοινωνικών υπηρεσιών των Δήμων, ανέλαβαν τη διεκπεραίωση πλήθους θεμάτων, (εξυπηρέτηση αναπήρων, αυτοψίες για παροχές, ακόμη και εισαγγελικές παραγγελίες), τα ΚΕΣΟΙΠ δεν λειτούργησαν διακριτά. Η ίδρυση και λειτουργία «Σπιτιών του Παιδιού» καθυστέρησε πολύ, με αποτέλεσμα σήμερα να λειτουργούν μόνον εν μέρει, υποστελεχωμένα και σε μη πλήρεις εγκαταστάσεις τέσσερα: Στην Αθήνα, τον Πειραιά (που συστεγάζεται με εκείνο της Αθήνας), τη Θεσσαλονίκη και πρόσφατα την Πάτρα (που φιλοξενείται κτιριακά από την Υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων). Και παρόλο που το Σπίτι της Αθήνας υποτίθεται ότι λειτούργησε από το 2021, το κορίτσι του Κολωνού, θύμα σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης, εξετάσθηκε 5 φορές στη ΓΑΔΑ.
Επειδή η βία των ανηλίκων είναι ένα από τα πλέον σοβαρά προβλήματα της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας που διαρκώς κλιμακώνεται,
Επειδή η αστυνομοκρατία και η ποινική δίωξη των ανήλικων παραβατών δεν είναι η λύση γιατί δεν αντιμετωπίζει τις βαθύτερες αιτίες του προβλήματος (οικονομική και στεγαστική κρίση, διεύρυνση των ανισοτήτων, αβεβαιότητα για το μέλλον, προβολή νεοφιλελεύθερων δογμάτων και αξιών που μεγιστοποιούν τον ατομισμό, τον ανταγωνισμό και την επικράτηση του ισχυρού),
Επειδή είναι απαραίτητο η λύση του προβλήματος να περιλαμβάνει μέτρα για την πρόληψη, τη στήριξη στα πιο ευάλωτα παιδιά -με έμφαση στα ανάπηρα-, τον έγκαιρο εντοπισμό περιστατικών βίας και την απόδοση δικαιοσύνης με τρόπο επωφελή για τα ανήλικα θύματα αλλά και με δυνατότητες κοινωνικής επανένταξης των ανήλικων θυτών,

Ερωτάται η κα Υπουργός

1. Έχει επεξεργαστεί, ως αρμόδια για την παιδική προστασία και τη νεολαία, επιτελικό σχέδιο αντιμετώπισης του φαινομένου της βίας των ανηλίκων που να περιλαμβάνει μέτρα πρόληψης σε επίπεδο οικογένειας, σχολείου και κοινωνίας, τη έγκαιρη ανίχνευση και εντοπισμό περιστατικών, την προστασία των παιδιών-θυμάτων και την παροχή δυνατοτήτων κοινωνικής επανένταξης των ανήλικων θυτών κατά την ποινική διαδικασία;
2. Ποια μέτρα έχει προβλέψει για τη γενικότερη στήριξη σε παιδιά με ευαλωτότητες (φτώχια, αναπηρία κ.λπ.) προκειμένου να μη γίνουν θύτες ή θύματα βίας ανηλίκων;
3. Θα προωθήσει, σε συνεργασία με άλλα εμπλεκόμενα Υπουργεία, τη δημιουργία Κέντρων Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας (ΚΕΣΟΙΠ) σε όλους τους Δήμους ώστε να ανιχνεύονται και να αντιμετωπίζονται ψυχοκοινωνικά θέματα σε επίπεδο οικογένειας;
4. Θα συνεργαστεί με το Υπ. Δικαιοσύνης για τον πολλαπλασιασμό των δομών «Σπίτια του Παιδιού» και των Εισαγγελέων ανηλίκων ώστε να μην επαναθυματοποιούνται τα παιδιά-θύματα κατά την ποινική διαδικασία διερεύνησης περιστατικών και απόδοσης ευθυνών;

Οι ερωτώντες Βουλευτές

Ο Δήμος Δράμας στηρίζει εμπράκτως τους πολίτες της Τουρκίας και της Συρίας, οι οποίοι δοκιμάζονται μετά τον καταστροφικό σεισμό που σημειώθηκε το πρωί της Δευτέρας 6 Φεβρουαρίου 2023.

Όσοι επιθυμούν, μπορούν να βοηθήσουν στην άμεση συγκέντρωση ειδών πρώτης ανάγκης που θα αποσταλούν στις πληγείσες περιοχές.

Οι πολίτες των δύο χωρών, σύμφωνα με ανακοίνωση της ΚΕΔΕ, έχουν ανάγκη από τα εξής είδη:
-Μάσκες, αντισηπτικά, γάντια
-Ζεστά ρούχα για παιδιά και ενήλικες
-Κουβέρτες, κλινοσκεπάσματα
-Βρεφικές τροφές, παιδικά γάλατα και είδη βρεφικής φροντίδας
-Γάλατα και τρόφιμα μακράς διάρκειας (κονσέρβες, δημητριακά, παξιμάδια κ.ά.)
-Είδη ατομικής υγιεινής
-Ιατροφαρμακευτικό υλικό (παυσίπονα, αντιφλεγμονώδη, γάζες, επίδεσμοι, κουτιά πρώτων βοηθειών, φυσιολογικοί οροί κ.ά.)

Η συγκέντρωση της ανθρωπιστικής βοήθειας θα γίνεται στο Δημαρχείο από την Τετάρτη 8 έως και την Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2023 (07:00-19:00).

Ο Βουλευτής Δράμας Θ. Ξανθόπουλος συνυπέγραψε την ερώτηση προς τους Υπουργούς Παιδείας και Ανάπτυξης που κατέθεσαν 60 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ–Προοδευτική Συμμαχία με πρωτοβουλία του Τομεάρχη Παιδείας της Κ.Ο. Νίκου Φίλη και θέμα της τη στήριξη των νέων επιστημόνων, όπως έκανε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το προηγούμενο διάστημα.
Οι βουλευτές της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης επισημαίνουν:
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ υλοποίησε ένα συνεκτικό σχέδιο πολιτικών, αφενός με σημαντικές θεσμικές παρεμβάσεις για τη θέση των νέων ερευνητών στο δημόσιο ερευνητικό σύστημα αφετέρου αυξάνοντας σημαντικά τις δημόσιες δαπάνες.
Ο αναπροσανατολισμός των πόρων του ΕΠ-ΑΝΑΔ-ΕΔΒΜ), η ίδρυση και λειτουργία του ΕΛΙΔΕΚ, οι προκήρυξη 150 νέων μόνιμων θέσεων ερευνητών οδήγησε το ποσοστό δαπανών Έρευνας και Ανάπτυξης (Ε&Α) επί του ΑΕΠ σε ιστορικά υψηλά επίπεδα.
Ο ιδιωτικός τομέας ενισχύθηκε μέσα από στοχευμένες πολιτικές της ΓΓΕΤ, του αναπτυξιακού νόμου και του νόμου Στρατηγικών Επενδύσεων και οδήγησε στην αύξηση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα. Ως αποτέλεσμα, στον δείκτη έντασης δαπανών για Ε&Α η Ελλάδα πέτυχε την καλύτερη ιστορικά επίδοσή της.
Στον αντίποδα των παραπάνω προωθητικών παρεμβάσεων, τα μέτρα «στήριξης» της παρούσας κυβέρνησης για τους νέους επιστήμονες περιλαμβάνουν: τη de facto ακύρωση των νέων προσλήψεων που δρομολόγησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με την εφαρμογή του 1:1 όσον αφορά τους συνταξιοδοτούμενους, τη ρήξη της οργανικής ενότητας μεταξύ ΑΕΙ και Ερευνητικών Κέντρων με τη μεταφορά της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας από το Υπουργείο Παιδείας στο Υπουργείο Ανάπτυξης, την υποχρεωτική ένταξη στο ενιαίο μισθολόγιο των αμοιβών των μεταδιδακτόρων ερευνητών που υλοποιούν ερευνητικά έργα με συμβάσεις εργασίας που χρηματοδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό, την επαναφορά στη πράξη των συμβάσεων έργου έναντι των συμβάσεων εργασίας που είχε καθιερώσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και την παρέμβαση στο έργο του ΕΛΙΔΕΚ και του σκοπού του.
Με βάση τα παραπάνω ερωτώνται μεταξύ άλλων, οι αρμόδιοι Υπουργοί, πως σχεδιάζουν να αξιοποιήσουν τους πόρους της νέας χρηματοδοτικής περιόδου ΕΣΠΑ 2021-2027 σε ό,τι αφορά το ύψος των πόρων και τον αριθμό των ωφελούμενων νέων ερευνητών;, αν θα
συνεχιστεί το πρόγραμμα Απόκτηση Ακαδημαϊκής Διδακτικής καθως και το φιλόδοξο πρόγραμμα υποτροφιών σε υποψήφιους διδάκτορες και μετά-διδάκτορες ερευνητές του ΙΚΥ που ενεργοποιήθηκε το 2015;

Ακολουθεί η Ερώτηση:

ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τους κ.κ. Υπουργούς:
• Παιδείας και Θρησκευμάτων
• Ανάπτυξης και Επενδύσεων
Θέμα: «Θα συνεχιστεί το επιτυχημένο έργο του ΣΥΡΙΖΑ για τη στήριξη των νέων επιστημόνων;»

Κατά γενική ομολογία, το 2015 απουσίαζε μια ολοκληρωμένη πολιτική για την στήριξη της έρευνας και των νέων ερευνητών. Για αυτό τον λόγο, μία από τις κύριες προτεραιότητες της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η κάλυψη αυτού του σημαντικού κενού. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ υλοποίησε ένα συνεκτικό σχέδιο πολιτικών, αφενός με σημαντικές θεσμικές παρεμβάσεις για τη θέση των νέων ερευνητών στο δημόσιο ερευνητικό σύστημα αφετέρου αυξάνοντας σημαντικά τις δημόσιες δαπάνες, παρά τα αυστηρά δημοσιονομικά πλαίσια, με στόχο τη δημιουργία κινήτρων για να παραμείνουν ή/και να επιστρέψουν στη χώρα οι νέοι ερευνητές από το εξωτερικό.
Οι παραπάνω στόχοι επιδιώχθηκαν μέσω δύο καίριων παρεμβάσεων:
(α) από τον αναπροσανατολισμό των πόρων των Διαρθρωτικών Ταμείων, κυρίως των πόρων του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση & Δία Βίου Μάθηση (ΕΠ-ΑΝΑΔ-ΕΔΒΜ) προκειμένου να χρηματοδοτηθούν προγράμματα στήριξης των νέων ερευνητών, και
(β) από την ίδρυση και λειτουργία του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας & Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) και την διασφάλιση της δημόσιας χρηματοδότησής του με 280 εκατ. ευρώ για 3 έτη.
Επιπλέον, προκηρύχθηκαν πάνω από 150 νέες μόνιμες θέσεις ερευνητών σε ερευνητικά κέντρα και έγινε μεγάλη αξιοποίηση των πόρων του ΕΠΑΝΕΚ-ΕΣΠΑ 2014-2020 μέσω εμβληματικών δράσεων της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ), όπως το ΚΡΗΠΙΣ και το «Ερευνώ–Δημιουργώ–Καινοτομώ».
Συνολικά, η αύξηση των δημοσίων δαπανών για τη στήριξη της βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας και του εγχώριου ανθρώπινου ερευνητικού δυναμικού την περίοδο 2015-2019, οδήγησε το ποσοστό δαπανών Έρευνας και Ανάπτυξης (Ε&Α) επί του ΑΕΠ σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός πως ο ιδιωτικός τομέας ενισχύθηκε μέσα από στοχευμένες πολιτικές της ΓΓΕΤ, του αναπτυξιακού νόμου (ν.4399/2016) και του νόμου Στρατηγικών Επενδύσεων (ν.4608/2019), οδήγησε στην αύξηση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα. Ως αποτέλεσμα, στον δείκτη έντασης δαπανών για Ε&Α η Ελλάδα πέτυχε την καλύτερη ιστορικά επίδοσή της: 16η στα 28 κράτη-μέλη της ΕΕ το 2019 (1,27% του ΑΕΠ, η καλύτερη θέση που έχει καταλάβει ποτέ η χώρα) έναντι 18ης το 2018 και 22ης το 2014.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τους πόρους των ΕΠ-ΑΝΑΔ-ΕΔΒΜ (ΕΣΠΑ 2014-2020) ο ριζικός ανασχεδιασμός είχε αποτέλεσμα την αύξηση του αριθμού των ωφελούμενων ερευνητών κατά 1.300% σε σχέση με την αρχική στοχοθεσία του προγράμματος και κατά 150% σε σχέση με τον αντίστοιχο αριθμό της περιόδου 2007-2013. Επιπλέον, με την αναθεώρηση του Δεκεμβρίου 2017 επετεύχθη περαιτέρω αύξηση των σχετικών πόρων κατά περίπου 40%. Εν ολίγοις, στα πλαίσια του νέου σχεδιασμού του ΕΠ ΑΝΑΔ-ΕΔΒΜ (α) δόθηκαν πόροι για υποτροφίες σε υποψήφιους διδάκτορες και μετά-διδάκτορες ερευνητές - έργα που διαχειρίζεται το ΙΚΥ - για περίπου 3300 ωφελούμενους, (β) διασφαλίστηκαν κονδύλια για την απόκτηση ακαδημαϊκής διδακτικής εμπειρίας μέσω της ανάθεσης αυτοδύναμης διδασκαλίας σε νέους κατόχους διδακτορικού σε περίπου 13.000 ωφελούμενους και (γ) χρηματοδοτήθηκαν ερευνητικές ομάδες που αποτελούνται από νέους ερευνητές με περίπου 3.000 ωφελούμενους. Επιπρόσθετα, διασφαλίστηκε η συστηματική διασφάλιση της ουδετερότητας της αξιολόγησης των ερευνητικών προτάσεων, γεγονός που αύξησε την εμπιστοσύνη του δυναμικού των νέων ερευνητών στις δυνατότητες που ανοίχθηκαν για αυτούς για να μπορέσουν να εξελιχθούν στην Ελλάδα και προβλέφθηκε η τακτική παρακολούθηση και αποτίμηση όλων των δράσεων από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, λόγω της θεσμικής του συνάφειας. Τα στοιχεία, που συλλέχθηκαν από το σύνολο των ωφελούμενων και δημοσιεύθηκαν προσφάτως, επιβεβαιώνουν την θετική αποδοχή των παραπάνω προγραμμάτων από το σύνολο της ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας, καθώς και την καθοριστική θετική επίπτωση που είχαν ειδικά στην στήριξη των νέων επιστημόνων.
Αντίστοιχα, σε ό,τι αφορά το ΕΛΙΔΕΚ, αυτό ιδρύθηκε από τη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το 2016, με συγχρηματοδότηση του ελληνικού δημοσίου ύψους 280 εκατ. Ευρώ, μέσω πιστώσεων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και μετά από συμφωνία του ελληνικού δημοσίου με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, πάνω στο μοντέλο του European Research Council και με ανεξαρτησία από την εκάστοτε κυβέρνηση. Βασικός σκοπός του είναι η στήριξη του ανθρώπινου δυναμικού και της υψηλής ποιότητας έρευνας που υλοποιείται στα ΑΕΙ και στα Ερευνητικά Κέντρα της χώρας χωρίς γεωγραφικούς και θεματικούς περιορισμούς. Το ΕΛΙΔΕΚ, παρά τις δυσκολίες ενός νεοσύστατου θεσμού, καθιερώθηκε στην ερευνητική κοινότητα συμβάλλοντας στην επιστροφή νέων και υψηλά καταρτισμένων επιστημόνων από το εξωτερικό και στη μείωση της φυγής τους. Συνέβαλε ουσιαστικά στην αναβάθμιση της θέσης των νέων μεταδιδακτόρων ερευνητών στο ερευνητικό σύστημα, με τη δυνατότητα να είναι οι ίδιοι επιστημονικοί υπεύθυνοι για την υλοποίηση των ερευνητικών έργων που έχουν προτείνει και υλοποιούνται σε Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα, ακόμα και εάν δεν έχουν μόνιμη σχέση εργασίας με τους φορείς αυτούς, ενώ κατοχυρώθηκε νομοθετικά η κατώτερη αμοιβή τους στο 90% του αντίστοιχου μηνιαίου μισθού των ερευνητών Γ΄ βαθμίδας.
Οι επενδύσεις αυτές συνιστούν μια σημαντική μεταρρύθμιση στην ανώτατη εκπαίδευση και έρευνα, και απέφεραν σημαντικά αποτελέσματα όσον αφορά στην ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και ειδικά των νέων επιστημόνων και ερευνητών, τα οποία δυστυχώς σήμερα υπονομεύονται και ακυρώνονται από τις κυβερνητικές πολιτικές.
Στον αντίποδα των παραπάνω προωθητικών παρεμβάσεων, τα μέτρα «στήριξης» της παρούσας κυβέρνησης για τους νέους επιστήμονες περιλαμβάνουν:
• τη de facto ακύρωση των νέων προσλήψεων που δρομολόγησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με την εφαρμογή του 1:1 όσον αφορά τους συνταξιοδοτούμενους, γεγονός που οδηγεί σε σοβαρό έλλειμμα θέσεων μελών ΔΕΠ κάθε χρόνο στα Πανεπιστήμια, χωρίς να μπορεί να αναπληρωθεί από τις νέες θέσεις που δόθηκαν ως τώρα,
• τη ρήξη της οργανικής ενότητας μεταξύ ΑΕΙ και Ερευνητικών Κέντρων με τη μεταφορά της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας από το Υπουργείο Παιδείας στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και τις δυσχέρειες κατά συνέπεια που προκύπτουν για συνέργειες μεταξύ των εταίρων του δημόσιου ενιαίου ερευνητικού συστήματος, αλλά και αυτού με τη καινοτόμο επιχειρηματικότητα,
• την υποχρεωτική ένταξη στο ενιαίο μισθολόγιο των αμοιβών των μεταδιδακτόρων ερευνητών που υλοποιούν ερευνητικά έργα με συμβάσεις εργασίας που χρηματοδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό (ΕΣΠΑ, Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας, Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων), με ελλιπή αναγνώριση της προϋπηρεσίας τους και με συνεπακόλουθη μείωση των αμοιβών τους, μέσω ερμηνείας του ν.4354/2015 και μάλιστα τη στιγμή που η κυβέρνηση έχει ψηφίσει την αύξηση των αμοιβών των επί συμβάσει επιστημόνων σε ερευνητικά προγράμματα από ιδιωτικές πηγές,
• την επαναφορά στη πράξη των συμβάσεων έργου έναντι των συμβάσεων εργασίας που είχε καθιερώσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για τους επιστήμονες σε ερευνητικά προγράμματα,
• την παρέμβαση στο έργο του ΕΛΙΔΕΚ και του σκοπού του, με υπονόμευση της ανεξαρτησίας της διοίκησής του και με τη μη χρηματοδότησή του, απολύτως αναγκαία για τη συνέχιση της λειτουργίας του.
Επειδή, ο σχεδιασμός που έγινε τα έτη 2015-2017 για την τρέχουσα προγραμματική περίοδο που λήγει υπήρξε κατά τεκμήριο επιτυχημένος και θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και στο μέλλον,
Επειδή, ο χρονικός ορίζοντας της χρηματοδοτικής περιόδου του ΕΛΙΔΕΚ εκπνέει και ως εκ τούτου γεννάται η ανάγκη για την ανάληψη έγκαιρων πρωτοβουλιών για την απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας του και τη συνέχιση χρηματοδότησης δράσεων για νέους επιστήμονες,
Επειδή, στην παρούσα φάση έχουν ξεκινήσει οι διαπραγματεύσεις για την Προγραμματική Περίοδο 2021-2027 και για την αποσαφήνιση του περιεχομένου των παρεμβάσεων που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης,
Ερωτώνται οι αρμόδιοι κ.κ. Υπουργοί:
1. Πώς σχεδιάζουν τα αρμόδια Υπουργεία να αξιοποιήσουν τους πόρους της νέας χρηματοδοτικής περιόδου ΕΣΠΑ 2021-2027; Ποιος είναι ο σχεδιασμός αναφορικά με την πολιτική στήριξης των νέων ερευνητών κατά την νέα Προγραμματική Περίοδο σε ό,τι αφορά το ύψος των πόρων και τον αριθμό των ωφελούμενων νέων ερευνητών;
2. Θα συνεχιστεί το πρόγραμμα Απόκτηση Ακαδημαϊκής Διδακτικής Εμπειρίας και με την ίδια ένταση κατά την επόμενη προγραμματική περίοδο;
3. Θα συνεχιστεί το φιλόδοξο πρόγραμμα υποτροφιών σε υποψήφιους διδάκτορες και μετά-διδάκτορες ερευνητές του ΙΚΥ που ενεργοποιήθηκε το 2015;
4. Σε ποιες ενέργειες έχει προβεί το αρμόδιο Υπουργείο ώστε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία και οι σκοποί του ΕΛΙΔΕΚ, καθώς και η συνέχιση της επαρκούς χρηματοδότησής του και ειδικά με δράσεις για τους νέους επιστήμονες, πέραν των πόρων που έχει εξασφαλίσει η προηγούμενη κυβέρνηση;
5. Πώς σκοπεύει το αρμόδιο Υπουργείο να στηρίξει τους νέους επιστήμονες μέσα από τους πόρους του ταμείου ανάκαμψης;