Displaying items by tag: ΕΝΑ ΜΑΓΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ …ΣΤΟ ΧΩΡΟΧΡΟΝΟ

Γράφει η Ρένα Τριανταφυλλίδου

Ο Δήμος Παρανεστίου, είναι ένας από τους πέντε δήμους του Νομού Δράμας και ανήκει στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Προέκυψε μετά τη συνένωση των Δήμων Νικηφόρου και Παρανεστίου, με έδρα το Παρανέστι.
Ο Δήμος Παρανεστίου, είναι ο μεγαλύτερος σε έκταση Δήμος του Νομού Δράμας, με τον μικρότερο όμως πληθυσμό. Η έκτασή του ανέρχεται στα 1.037 τ. χλμ. και ο πληθυσμός του, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, ανέρχεται στους 3.901 κατοίκους.
Ο Δήμος Παρανεστίου είναι ένας ορεινός Δήμος που διασχίζεται από το Νέστο ποταμό, έως το φαράγγι των Θρακικών Τεμπών. Νότια του ορθώνονται τα Όρη Λεκάνης, ενώ βορειοανατολικά η οροσειρά της Κούλας με τα βουνά Χαϊντού (Ερύμανθο) και Στάμνα και την ορεινή περιοχή του Λεπίδα. Στα Βόρεια του Νομού ορθώνεται το Φρακτό δάσος και Βορειοδυτικά, στα όρια με το Δήμο Δράμας, η Ελατιά. Διαθέτει σπουδαία και σπάνια βλάστηση, πλούσια χλωρίδα και πανίδα, ρέματα με παλιές τοξωτές γέφυρες και πανέμορφους καταρράκτες.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΑΜΕΝΗ ΣΤΑ ΒΑΘΗ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ
Τα πρώτα ίχνη ανθρώπινης παρουσίας από την περιοχή του Παρανεστίου, προέρχονται από το Αρκουδόρεμα και ανάγονται στην Παλαιολιθική Εποχή. Έκτοτε η κατοίκηση της περιοχής υπήρξε συνεχής.
Το Παρανέστι από αρχαιοτάτων χρόνων ήταν το κέντρο μιας πολυάνθρωπης περιοχής στην οποία έζησαν ιστορικές φυλές των Θρακών, όπως οι Πιέρες, τους οποίους ο Παυσανίας ονομάζει Νέστιους Θράκες. Μια φιλόμουση και πολυενδιαφέρουσα φυλή που έφυγε διωγμένη από την Πιερία του Ολύμπου, από τους Μακεδόνες βασιλείς Κοίνο, Περδίκα Α’ και Αργαίο Α’, όπως γράφουν ο Πολύβιος και ο Θουκυδίδης. Ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στις όχθες του Νέστου μέχρι και τις ακτές του Πιερικού κόλπου της Καβάλας και βόρεια στις χρυσοφόρες πλαγιές των βουνών της Λεκάνης και του Φαλακρού.

Λάτρευαν τον θεό Διόνυσο και οι καλλίκορμες θρακιώτισσες, πανέμορφες και προκλητικές, σαγήνευσαν τους ξένους εποίκους. Γνωρίζουμε ότι πολλοί Αθηναίοι στρατιωτικοί, όπως οι στρατηγοί, Θεμιστοκλής, Μιλτιάδης, Κίμωνας, Θουκυδίδης, Τιμόθεος, όπως και ο κυνικός Αντισθένης κι άλλοι, παντρεύτηκαν Πιερίδες.
Η περιοχή του Παρανεστίου, σταυροδρόμι της Ευρώπης και της Ασίας, κατοικήθηκε κι από Ρωμαίους και Βυζαντινούς των οποίων τα τεκμήρια, τάφοι με πλούσια κτερίσματα, εγκαταστάσεις και λοιπά μνημεία, λεηλατήθηκαν από αρχαιοκάπηλους, επειδή έλειψε παντελώς το ενδιαφέρον του κράτους.

ΕΠΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΕΙΑΣ
Με την κατάληψη της περιοχής από τον Χατζή Αχμέτ Εβρενός Μπέη το Νοέμβρη του 1373, οι Τούρκοι ερήμωσαν την περιφέρεια. Όσοι Έλληνες διασώθηκαν εγκατέλειψαν την περιοχή ή πουλήθηκαν. Έτσι ο σουλτάνος έφερε τουρκογενείς πληθυσμούς από το Ικόνιο και τα Άδανα, τους Κονιάρηδες, τους Γιουρούκους με στόχο να τουρκοποιήσει την περιφέρεια. Ωστόσο, το Ελληνικό στοιχείο, παρά τις δύσκολες συνθήκες, ουδέποτε εξαφανίστηκε από την περιοχή.
Οι αρχαιοελληνικές ονομασίες αντικαταστάθηκαν με τουρκικές και πολίσματα λεηλατήθηκαν και καταστράφηκαν, ενώ αργότερα και οι Βούλγαροι σε μια προσπάθεια να αλλοιώσουν την ελληνικότητα της περιοχής επέβαλαν δικές τους ονομασίες και κατέστρεψαν κάθε τι ελληνικό.

ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ
Αρχές του 20ο αιώνα ένα νέο κύμα προσφύγων, από την Ανατολική Θράκη, τον Πόντο και τα παράλια της Μικράς Ασίας εγκαταστάθηκε στην περιοχή. Άνθρωποι εκδιωγμένοι από τους Τούρκους, εγκαταλείπουν την πατρογονική τους γη και αναζητούν την τύχη τους στην μητέρα Ελλάδα. Με κόπο, πίστη και όνειρα, χτίζουν τα σπίτια τους στις καταπράσινες πλαγιές, καλλιεργούν την εύφορη γη και ονειρεύονται μια καλύτερη τύχη για τα παιδιά τους.
Πριν από την ομαδική άφιξη προσφύγων του Πόντου και της Μικράς Ασίας στην περιοχή ζούσαν πολλοί Ηπειρώτες από την Κόνιτσα και τα Ιωάννινα και πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη, αλλά και κάποιοι πρόσφυγες από την περιοχή της σημερινής Τουρκίας.

Ο ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ
Την εποχή του Μακεδονικού Αγώνα οι κάτοικοι φαίνεται ότι ανέπτυξαν δράση γιατί αναφέρονται ως τιμηθέντες από την Πολιτεία με δίπλωμα και μετάλλιο ανδρείας το 1935, οι μακεδονομάχοι, Αριστείδης Γραμμενίδης και ο Δημήτριος Πασσιάς.
Στο έργο «Αφανείς γηγενείς Μακεδονομάχοι, επιστημονική επιμέλεια Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος, ΕΜΣ, Θεσσαλονίκη 2008» αναφέρονται άλλοι δύο Μακεδονομάχοι της περιοχής, ο Σαράφης Αλέξιος και ο Δημήτρης Γκουζίμπας.
Ο Αλέξιος Σαράφης καταγόταν από την Οξυά της Δράμας και συμμετείχε στον αγώνα για τη Μακεδονία ως Πράκτορας Β’ τάξης (Επετηρίς, ό. Π., α.α. 3656)
Και ο Δημήτριος Γκουζίμπας καταγόταν πιθανότατα από το Μεσοχώρι και έδρασε ως Πράκτορας Γ’ τάξης. Συνέδραμε τα ανταρτικά σώματα της περιοχής μεταφέροντας πολεμικό υλικό και διεκπεραιώνοντας την αλληλογραφία τους με το Εθνικό Κέντρο Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο Κάκκαβος στο πιστοποιητικό της εθνικής δράσης του Μακεδονομάχου, δεν ήταν λίγες οι φορές που του ανετέθησαν εκτελέσεις ατόμων επικίνδυνων για τα ελληνικά συμφέροντα στην περιοχή και με προδοτική δράση κατά το παρελθόν (Αρχείο ΔΕΠΑΘΑ, Αρχείο Μ.Α., φ. Γ-283).

Η ΒΟΥΛΓΑΡΙΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ
Οι κάτοικοι της περιοχής Παρανεστίου έχουν αιματηρά βιώματα από την Βουλγαρική κατοχή του 1941-44 με πολλούς νεκρούς από τον άμαχο πληθυσμό και την πυρπόληση των οικιών και των υπαρχόντων τους. Από χωριά της περιοχής, εκτοπίστηκαν στη Βουλγαρία, άνδρες και παιδιά, στο Ρούσε. Εκεί δούλευαν σαν είλωτες στα έργα της Βουλγαρικής κυβέρνησης υποχρεούμενοι να δίνουν παρόν δύο φορές τη μέρα στην βουλγαρική αστυνομία. Ενώ, άλλοι κάτοικοι κατέφυγαν στα πεδινά της Δράμας, Καλλίφυτο, Άγιο Αθανάσιο, Καλαμώνα, Καλαμπάκι κλπ, όπου η αλληλεγγύη των ντόπιων ήταν συγκινητική.
Ο φόρος αίματος βαρύς και για το Δήμο Παρανεστίου και ιδιαίτερα για την Αδριανή, η οποία θρήνησε πάνω από 500 νεκρούς στην Β’ Βουλγαρική κατοχή, κατατάσσοντας την στις μαρτυρικές πόλεις του Νομού Δράμας.

Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
Στα μέσα του 20ου αιώνα η περιοχή πλήττεται εκ νέου από το μεταναστατευτικό κύμα των ανθρώπων της. Άλλοι οδεύουν προς το εξωτερικό και κυρίως τη Γερμανία και άλλοι μετοικούν σε μεγάλα αστικά κέντρα, όπου υπάρχουν δουλειές που προσφέρουν καλύτερη ποιότητα ζωής και εκπαίδευση για τα παιδιά τους.
Σταδιακά, τα χωριά του Δήμου Παρανεστίου γερνούν και ερημώνουν. Οι νέοι δεν επιστρέφουν πλέον σ’ αυτά, παρά μόνο για τις καλοκαιρινές διακοπές τους και για να επισκεφτούν τους γονείς τους.

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Η πανέμορφη έως και εξωτική παρθένα φύση του Δήμου Παρανεστίου, παραμένει για πολλές δεκαετίες αναξιοποίητη. Η ζωή όμως, κύκλους κάνει. Οι νέοι άρχισαν εκ νέου, δειλά-δειλά να επιστρέφουν στις πατρογονικές τους εστίες, να δημιουργούν νέες επιχειρήσεις στον τόπο καταγωγής τους, αλλά και νέοι επενδυτές να αξιολογούν το κλίμα της περιοχής, την ευφορία των εδαφών και να αναπτύσσουν εκεί, τις οικονομικές τους δραστηριότητες.
Οι προοπτικές είναι πολλές, χρειάζεται τόλμη και φαντασία για τη δημιουργία καινοτόμων επιχειρήσεων, που θα ανεβάσουν τον οικονομικό πήχη ψηλά.
Η νέα Δημοτική Αρχή του Δήμου Παρανεστίου, έχει στο τιμόνι της έναν νέο αλλά και έμπειρο άνθρωπο, τον Αναστάσιο Καγιάογλου, που το όραμα του για το Δήμο Παρανεστίου είναι πλούσιο σε ιδέες και προτάσεις, αντάξιο των προκλήσεων της εποχής.

Ο ΔΗΜΟΣ ΠΑΡΑΝΕΣΤΙΟΥ ΣΗΜΕΡΑ
Ο Δήμος Παρανεστίου αποτελείται από δύο Δημοτικές Ενότητες, του Παρανεστίου και του Νικηφόρου, οι οποίες αντιστοιχούν στους δύο συνενωμένους Δήμους. Κάθε Δημοτική Ενότητα διαιρείται σε «Δημοτικά Διαμερίσματα», τα οποία αντιστοιχούν στις Κοινότητες των καταργηθέντων ΟΤΑ. Τα σημερινά Δημοτικά Διαμερίσματα του Δήμου, ήταν αυτόνομες Κοινότητες και Δήμοι, πριν την εφαρμογή των προγραμμάτων «Καποδίστριας» και «Καλλικράτης», στη συνέχεια.

ΕΝΟΤΗΤΑ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ
Ο πρώην Δήμος και νυν Δημοτική Ενότητα Νικηφόρου έχει (πραγματικό) πληθυσμό 4.279 κατοίκους. Έδρα του πρώην Δήμου ήταν ο Νικηφόρος.
Σ’ αυτήν περιλαμβάνονται οι παρακάτω Κοινότητες και Οικισμοί:

Κοινότητα Νικηφόρου
-ο Νικηφόρος
-η Μαρμαριά
-το Μικρολιβάδι

Κοινότητα Αδριανής
-η Αδριανή

Κοινότητα Άνω Πυξαρίου
-το Άνω Πυξάρι
-ο Γύρος
-το Τείχος
-το Υψηλόκαστρο

Κοινότητα Πλατανιάς
-η Πλατανιά
-το Θαμνωτό
-ο Μαυροκορδάτος
-η Πελεκητή
-ο Πρινόλοφος

Κοινότητα Πλατανόβρυσης
-τα Παλιάμπελα
-ο Δρυμότοπος
-η Πλατανόβρυση
-η Τερψιθέα
-τα Χαμοκέρασα

Κοινότητα Πτελέας Πλατανιάς
- η Πτελέα

Κοινότητα Υψηλής Ράχης
-η Υψηλή Ράχη

ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΝΕΣΤΙΟΥ
Η Δημοτική Ενότητα Παρανεστίου, αποτελούσε ολόκληρο τον Δήμο, πριν τη συνένωση με το πρόγραμμα «Καλλικράτης». Πρόκειται για ημιορεινή περιοχή που καταλαμβάνει έκταση 788.394 στρεμμάτων. Έχει (πραγματικό) πληθυσμό 1.646 κατοίκους. Σ’ αυτήν περιλαμβάνονται οι παρακάτω Κοινότητες και Οικισμοί:
Κοινότητα Παρανεστίου
-το Παρανέστι
-το Αηδονόκαστρο
-το Καπνόφυτο
-το Καρποφόρο
-το Μελισσοχώρι
-το Μεσοχώρι
-το Ξάγναντο
-το Περίβλεπτο
-το Πολυνέριο
-το Πολύσυκο
-το Τέμενος

Κοινότητα Θολού
-ο Θόλος
-ο Κάτω Θόλος
-η Κρήνη
-η Στέρνα

Κοινότητα Σίλης
-η Πρασινάδα
-τα Διπόταμα
-η Σίλλη
-η Οξυά

ΟΙ ΔΗΜΑΡΧΟΙ ΤΟΥ ΤΕΩΣ ΔΗΜΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ
Από το 1999 ως τις 31 Δεκεμβρίου 2010, διετέλεσαν δήμαρχοι Νικηφόρου οι:
1999-2002: Παύλος Χασάπης
2003- 2006: Νικόλαος Καγιάογλου
2007-2010: Γεώργιος Καριώτης

ΟΙ ΔΗΜΑΡΧΟΙ ΤΟΥ ΤΕΩΣ ΔΗΜΟΥ ΠΑΡΑΝΕΣΤΙΟΥ
1995-2002: Στυλιανός Ορφανίδης. Εξελέγη το 1994 με ποσοστό 55,62% και ξανά το 1998 με ποσοστό 65,22%.
2003-2010: Αλεξάνδρα-Μαρίνα Σωτηριάδου. Δικηγόρος, γεννημένη στο Παρανέστι το 1966. Η πρώτη γυναίκα δήμαρχος του Παρανεστίου. Εκλέχτηκε Δήμαρχος Παρανεστίου στις δημοτικές εκλογές του 2002 και επανεκλέχθηκε το 2006.
2011-2014: Νικόλαος Καγιάογλου. Γεννήθηκε το 1943. Έμπορος, πρόεδρος της Κοινότητας Πλατανιάς (1982-98).

ΟΙ ΔΗΜΑΡΧΟΙ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΑΡΑΝΕΣΤΙΟΥ
2014- 2019: Αλεξάνδρα-Μαρίνα Σωτηριάδου. (2η φορά). Εξελέγη με ποσοστό 54,92%.
2019-σήμερα: Αναστάσιος Καγιάογλου. Εξελέγη στον 2ο γύρο το 2019 με ποσοστό 56,36% έναντι 43,64 για την Αλεξάνδρα-Μαρίνα Σωτηριάδου.

ΣYMBOYΛOI KOINOTHTΩΝ

Κοινότητα Αδριανής
ΠΑΠΑΔΟΓΛΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ, Πρόεδρος

Κοινότητα Νικηφόρου
ΠΕΤΡΑΚΗΣ ΣΑΒΒΑΣ, Πρόεδρος

Κοινότητα Πλατανιάς
ΜΥΛΩΝΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, Πρόεδρος

Κοινότητα Παρανεστίου
ΛΟΥΚΑΝΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, Πρόεδρος

ΠΡΟΕΔΡΟΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

Πρόεδρος Κοινότητας Άνω Πυξαρίου
ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Πρόεδρος Κοινότητας Θόλου
ΑΛΩΝΙΔΗΣ ΑΝΘΙΜΟΣ

Πρόεδρος Κοινότητας Πλατανόβρυσης
ΓΚΟΥΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

Πρόεδρος Κοινότητας Πτελέας – Πλατανιάς
ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Πρόεδρος Κοινότητας Σίλης
ΣΙΑΜΙΔΗΣ ΗΡΑΚΛΗΣ

Πρόεδρος Κοινότητας Υψηλής Ράχης
ΤΣΙΝΟΓΛΟΥ ΚΩΝ/ΝΟΣ

Ας ταξιδέψουμε από άκρη ως άκρη, το μεγαλύτερο σε έκταση Δήμο του Νομού Δράμας, κι ας γνωρίσουμε ξεχωριστά κάθε Δημοτικό Διαμέρισμά του, ταξιδεύοντας στο χωροχρόνο αλλά και στο σήμερα, που ανοίγει τα «φτερά» του για ένα ελπιδοφόρο αύριο!